همت بلند درمسیرجاه طلبی ومقام

اسکندر مرد بلند همتی بوده است،این داعیه درسرش پیداشده که تمام دنیا را در زیر فرمان خودش قرار بدهد.

نادرشاه و امثال او همینطور. اینهارا باید گفت روح های بزرگ  ولی نمی شودگفت روح های بزرگوار. اسکندر یک جاه طلبی بزرگ

است، دارای یک روح بزرگ است. اما روح بزرگی که در او چه چیز رشد کرده است ؟ جاه طلبی شهرت است ونفوذ است

می خواهد بزرگترین قدرتهای جهان باشد . می خواهد مسلط ترین مرد جهان باشد، تن اوهم راحتی نمی بیند. مگر تن اسکند ر

در دنیا راحتی دید ؟ مگر اسکند می توانست اسکندر باشد وتنش راحتی ببیند ؟

مگرنادرهمان نادرستمگر،همان نادری که از کله ها مناره ها می ساخت ،همان نادری که چشمهارا در می آورد، همان نادری

که یک جاه طلبی دیوانه بزرگ بود، می توانست نادر باشد وتنش آسایش داشته باشد ؟ گاهی کفشش ده روز از پایش در نمی آمد

اصلا فرصت درآوردن نمی کرد.

روحشان بزرگ بود ولی بزرگواری روح نداشتند فرق است بین بزرگی روح  وبزرگواری روح.

بزرگی روح  یعنی خودپرست بزرگ، درمقابل کوچکی ،و کمی است. موسولینی دیکتاتور معروف ایتالیا به یکی ازدوستانش

گفته بود من ترحیح میدهم که یک سال شیر زندگی کنم تا اینکه صد سال گوسفند زندگی کنم. اینکه یک سال شیر باشم 

 دیگران را بخورم وطعمه خود کنم بهتر ازاین است که صد سال گوسفند باشم وآماده خورده شدن درکام یک شیر باشم .

اما بزرگواری چگونه است ؟ بزرگوار می خواهد همه مردم شیر باشند یعنی گوسفندی نباشد که دیگری طعمه اش کند

اصلا  می خواهد درندگی در دنیا وجود نداشته باشد. این معنایش بزرگواری است ،احساس انسانیت است، احساس عزت است ،

به تابیرقرآن احساس کرامت نفس است کلمه کرامت همان مفهوم بزرگواری است .

حضرت علی علیه السلام به فرزندش امام مجتبی علیه السلام می فرماید :

اَکرِم نَفسِکَ عَن کُلِّ دَنیَّةٍ وَاِن ساقَتکَ اِلَی الرَّغائِبِ، فَاِنَّکَ لَن تَعتاضَ بِما

تَبذُلُ مِن نَفسِکَ عِوَضاً                نهج البلاغه فیض الاسلام نامه  21

پسرجانم روح خودت را گرامی بدار،بزرگوار بدار،برتر از هر کار پستی درمقابل هر پستی فکرکن که روح من بالاتر از

این است که به این پستی آلوده شود

دروغ پستی است، دنائت است.تو کریمی ، تو بزرگواری، تو عالی  هستی ، تو زیبا هستی  خود را برتر از این بدان

که با دروغ خود را پست وکوچک کنی ، از مردم چیزی مخواه خواستن از مردم دنائت است وخفت است، (اگر برآورده شود

منت است  اگر نشود ذلت است ). توبزرگی ،بزرگواری ، زیبایی،تو انسانی . مقام انسانیت بالاتر از این است که انسان

حاجت خودش را از دیگری به صورت التماس بخواهد وفرمود:

اَلتَّقَلُّلُ وَلَاالتَّوَسُّلُ      به کم بسازودست پیش دیگری دراز مکن(حکمت 390 فیض الاسلام)

مازَنی غَیورٌقَطُّ   یعنی هرگز یک آدم باشرف وغیرتمند زنا نمی کند . قطع نظراز این است که زنا شرعا

حرام است یا نیست. یک آدم شریف یک آدم غیور، آدمی که احساس عظمت می کند ، احساس شرافت در روح خودش

می کند هرگز  زنا نمی کند.

بطور کلی حضرت علی علیه السلام تمام اخلاق دنیّه را به حساب پستی می گذارد. یعنی ریشه همه اخلاق رذیله را

دنائت می داند مثلاً درباب غیبت می فرمایند:

اَلغَیبَةُجُهدُالعاجِزِ (  بیچاره ها ،ناتوانها،ضعیف همتها،پستها غیبت می کنند.)

یک مرد،یک شجاع،یک آدمی که احساس کرامت وشرافت در روح خودش می کند اگر از کسی انتقادی دارد جلوی

رویش می گوید

در منطق حضرت علی علیه السلام تمام رذایل اخلاقی در یک کلمه جمع می شود وآن پستی روح است .وتمام

تمام فضائل دریک کلمه جمع می شود وآن بزرگواری روح است. در روح خودتان احساس بزرگواری کنید

می بینید راستگو هستید، می بینید با استقامت هستید،می بینیدخویشتندار هستید،منیع الطبع هستید.